تمرین ۳: تعیین نقش کلمات در احادیث
تَرْجِمْ هَذِهِ الْأَحاديثَ، ثُمَّ عَيِّنِ الْمَطلوبَ مِنكَ.
١- إِيَّاكَ وَمُصادَقَةَ الْأَحمَقِ، فَإِنَّهُ يُرِيدُ أَنْ يَنفَعَكَ فَيَضُرُّكَ. (الْفِعَلَ الْمُضَارِعَ)
٢- الصَّدِيقُ مَن كانَ ناهياً عَنِ الظُّلِمِ وَالْعُدْوانِ مُعيناً عَلَى الْبِرِّ وَالْإِحْسانِ. (الْجَارَّ وَالْمَجِرور)
٣- إِيَّاكَ وَمُصَادَقَةَ الْكَذَّابِ، فَإِنَّهُ كَالسَّرابِ يُقَرِّبُ عَلَيْكَ الْبَعِيدَ وَيُبَعِّدُ عَلَيْكَ الْقَرِيبَ. (اسْمَ الْمُبالَغَةِ)
٤- الصَّدِيقُ الصَّدوقُ مَن نَصَحَكَ في عَيبِكَ، وَحَفِظَكَ في غَيْبِكَ، وَآثَرَكَ عَلَى نَفْسِهِ. (الْمَجِرُورَ بِحَرفِ جَرّ)
٥- مَن غَضِبَ عَلَيْكَ مِنْ إِخْوانِكَ ثَلاثَ مَرَّاتٍ، فَلَمْ يَقُلْ فِيكَ شَرّاً، فَاتَّخِذْهُ لِنَفْسِكَ صَدِيقاً. (فِعْلَ الْأَمْرِ)
٦- يا بُنَيَّ، اِتَّخِذْ أَلفَ صَديقٍ وَ الْأَلْفُ قَلِيلٌ، وَلا تَتَّخِذْ عَدوّاً واحِداً وَ الْوَاحِدُ كَثِيرُ. (فِعْلَ النَّهْيِ)
پاسخ و حل تشریحی تمرین ۳ درس دوم عربی یازدهم انسانی
در این تمرین، چند حدیث ارزشمند درباره دوستی رو ترجمه می‌کنیم و موارد دستوری خواسته شده رو در هر کدوم مشخص می‌کنیم.
1. **ترجمه:** از دوستی با نادان بپرهیز، زیرا او می‌خواهد به تو سود برساند اما زیان می‌زند.
* **فعل‌های مضارع:** **يُرِيدُ** (می‌خواهد)، **يَنفَعَ** (که سود برساند)، **يَضُرُّ** (زیان می‌زند)
2. **ترجمه:** دوست کسی است که از ظلم و دشمنی بازدارنده و بر نیکی و احسان یاری‌رساننده باشد.
* **جار و مجرورها:** **عَنِ الظُّلِمِ**، **عَلَى الْبِرِّ**
3. **ترجمه:** از دوستی با دروغگو بپرهیز، زیرا او مانند سراب است؛ دور را برایت نزدیک و نزدیک را برایت دور می‌سازد.
* **اسم مبالغه:** **الْكَذَّابِ** (بسیار دروغگو)
4. **ترجمه:** دوستِ بسیار راستگو کسی است که تو را در عیبت نصیحت کند و در غیابتت (آبرویت را) حفظ کند و تو را بر خودش ترجیح دهد.
* **مجرور به حرف جر:** **في عَيبِكَ**، **في غَيْبِكَ**، **عَلَى نَفْسِهِ**
5. **ترجمه:** هرکس از برادرانت سه بار بر تو خشم گرفت ولی درباره‌ات بدی نگفت، او را برای خودت به دوستی بگیر.
* **فعل امر:** **فَاتَّخِذْهُ** (پس او را بگیر)
6. **ترجمه:** پسر عزیزم، هزار دوست بگیر که هزار (هم) کم است و یک دشمن هم نگیر که یکی (هم) زیاد است.
* **فعل نهی:** **لا تَتَّخِذْ** (نگیر)
